Incontinentie door psychische oorzaken

Incontinentie door psychische oorzaken is een onderbelicht maar serieus probleem. Lees hier alles wat u moet weten.

Incontinentie door psychische oorzaken

Dat incontinentie effect kan hebben op ons psychisch welbevinden, staat inmiddels vast. Ook is duidelijk dat mentale problemen zoals depressie, angst en stress reeds bestaande incontinentieklachten kunnen verergeren. Wat echter minder mensen weten, is dat incontinentie zelfs door psychische oorzaken kan ontstaan. Wij leggen uit hoe dit precies zit.

Wat is het verband tussen de psyche en incontinentie?

Lichaam en geest zijn in de mens onlosmakelijk verbonden. Neurotransmitters zoals serotonine en noradrenaline worden in het brein aangemaakt, maar vertellen lichaamscellen om in geval van stress of angst acuut te reageren (ook wel bekend als de vecht- of vluchtreactie). Is deze toestand van psychische belasting chronisch, dan leidt dit tot een lichamelijke disbalans met diverse gevolgen.

Onderzoek wijst bijvoorbeeld uit dat personen met psychische problemen vatbaarder zijn voor zaken zoals depressie en lichamelijke pijn, maar ook voor onverwachte blaasproblemen. Incontinentie kan in sommige gevallen dan ook het gevolg zijn van een verstoorde communicatie tussen het brein, zenuwstelsel en de spieren rondom de blaas- en plasbuis.

In de wetenschap wordt het verband tussen de psyche en incontinentie meermaals bevestigd, onder andere in een onderzoek onder 12.568 vrouwen met incontinentie. Maar liefst 56,6% van de onderzochte vrouwen ervoer angstklachten en 37,6% had depressieve gevoelens voorafgaand aan de incontinentieklachten.

Wat zijn directe psychische oorzaken van incontinentie?

Een voorbeeld van een directe psychische oorzaak van incontinentie zijn psychische problemen zoals een psychose, dementie of uiteenlopende soorten hersenaandoeningen. Door een gebrek aan concentratievermogen, gevoelens van verwardheid en ongestructureerde denkpatronen kan een persoon simpelweg niet altijd meer in staat zijn om het toilet tijdig te bereiken.

Wat zijn indirecte psychische oorzaken van incontinentie?

Vaker echter hebben psychische oorzaken van incontinentie een indirect karakter. Geestelijke problemen kunnen leiden tot lichamelijke verwaarlozing en een ongezonde leefstijl. Bij een gebrek aan beweging zullen de bekkenbodemspieren bijvoorbeeld eerder verzwakken.

Denk daarnaast aan een mogelijk gevolg als overgewicht, waardoor het vet in de buikstreek zwaar op de bekkenbodemspieren drukt en de kans op urineverlies vergroot. Ook factoren zoals te weinig drinken of een te hoge cafeïne-inname werken incontinentie door een geïrriteerde blaas in de hand.

Wat is de invloed van medicatie?

Een ander voorbeeld van een indirecte psychische oorzaak is medicatie. Het gebruik van bepaalde medicijnen, zoals tegen depressie of psychose, kan incontinentie verergeren of zelfs veroorzaken. Dit kan bijvoorbeeld komen door een ontspannende werking op de sluitspier van de blaas.

De schaamte rondom het urineverlies kan de bestaande psychische klachten dan nog eens verergeren. Hierdoor ontstaat een complexe oorzaak-gevolgrelatie en dit maakt het voor de behandelend arts belangrijk om het probleem vanuit meerdere invalshoeken te benaderen.

Hoe voorkom ik psychische oorzaken van incontinentie?

De mogelijke psychische oorzaken van incontinentie – zowel direct als indirect – zijn legio. Het is daarom van belang om bij de eerste signalen van urineverlies snel te handelen en de onderliggende oorzaak te identificeren.

Tegelijkertijd is het aan te raden om de levensstijl waar mogelijk te verbeteren. Een ongezonde leefwijze kan een oorzaak van zowel blaasproblemen als psychische problemen zijn en niet zelden hebben deze aspecten een wisselwerking met elkaar.

Tot slot is het belangrijk om incontinentieklachten zoals vieze geurtjes, een nat gevoel, huidirritatie en doorlekken zo snel mogelijk te verlichten met incontinentiemateriaal. Dit voorkomt onnodige maar nare psychische klachten zoals schaamte en is daarmee een eerste stap in de goede richting.